Να φτιάξουμε «Κρυφά Σχολειά»

«Κάποτε, μια μέρα που συζητούσαν δύο απλοί άνθρωποι – δυο ψαράδες ήταν – για την πίεση που ασκούν οι μεγάλες δεξιές και οι αριστερές Δυνάμεις (σ.σ. και νυν οι λεγόμενες πάλαι ποτέ Μεγάλες Δυνάμεις) πάνω στην πολιτική ζωή του τόπου για τα συμφέροντα τους, ο ένας ξεστόμισε μια φράση που με ξάφνιασε. Είπε οργισμένος: αν μας πιάσει καμμιά μέρα το ελληνικό μας…». (Στρατής Μυριβήλης, περ. «Γνώσεις», τ. 14, 1959).
Το θέμα είναι τι εννοούσε ο απλός άνθρωπος, λέγοντας «να μας πιάσει το ελληνικό μας»; Κάτι παρόμοιο ειπώθηκε και από τον Ιω. Ζαμπέλιο στον Καποδίστρια. «Το φρονείν και πράττειν Ελληνικά» είναι η βασιλική οδός για αληθινή πρόοδο του έθνους. Ίσως εδώ εντοπίζεται η κακοδαιμονία μας. Καταντήσαμε περίγελως της οικουμένης και μπαίγνιο του κάθε τυχάρπαστου χαρτογιακά των Βρυξελλών, γιατί δεν «σκλαβωθήκαμε εις τα γράμματα» (Κολοκοτρώνης). Αλλά σε ποια γράμματα; Στα γράμματα τα ελληνικά, όπως τα οραματίστηκε ο Καποδίστριας: «αν η παρούσα γενεά δεν ενδυναμωθεί από ανθρώπους μορφωμένους εν καλή διδασκαλία, μάλιστα δε προς τον κανόνα της αγίας ημών πίστεως και των ηθών μας, θα είναι δυσοίωνο το μέλλον της Ελλάδος και η διακυβέρνησις της αδύνατη». (Ιω. Τσάγκα, «Η ορθόδοξη χριστιανική αγωγή στο εκπαιδευτικό έργο του Ιω. Καποδίστρια», εκδ. «Κυριακίδη», σελ. 174). Ας προσέξουμε τρία πράγματα από τα χρυσά λόγια του Κυβερνήτη. (Μόνο αυτός δικαιούται τον έξοχο αυτόν τίτλο. Ψηφίστηκε από Εθνική Συνέλευση, οι διάδοχοί του πρωθυπουργοί αναρριχήθηκαν είτε μέσω κομμάτων είτε μέσω…πτωμάτων). Για να ευσθενεί το κράτος, για να είναι ευοίωνο το μέλλον της πατρίδας, χρειάζονται: άνθρωποι μορφωμένοι εν καλή διδασκαλία, σύμφωνοι και σύμφωνη με τα ήθη και την παράδοσή μας, «μάλιστα δε» προς τον κανόνα της αγίας ημών πίστεως. (Το «μάλιστα» είναι υπερθετικός βαθμός του επιρρήματος «μάλα» που σημαίνει πολύ). Άρα, αν δεν κανοναρχεί την Παιδεία, σε υπερθετικό βαθμό, η αγία μας Ορθοδοξία, «ουδέν ποιούμεν». (Ο λόγος του Σωτήρος Χριστού είναι «τα μάλα» σαφής: «χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν», στο κατά Ιωάννην ΙΕ΄, 5). «Τρία πράγματα εχάλασαν την Ρωμανίαν όλην, ο φθόνος, η φιλαργυρία και η κενή ελπίδα», έλεγε ένα ασμάτιο την εποχή της άλωσης της Πόλης από τους Τούρκους.
Τρία πράγματα εχάλασαν και την Ελλάδα όλην, η αμορφωσιά, η περιφρόνηση της παράδοσης και το «άγκιστρον της αθεΐας» θα πρέπει να λέει το κύκνειο άσμα της τωρινής άλωσης. Και το ότι σήμερα εξοβελίστηκε το επίθετο «εθνική» από το υπουργείο Παιδείας, είναι η συνεπέστερη και η ειλικρινέστερη πράξη των κυβερνώντων. Μια Παιδεία που δεν φρονεί και πράττει ελληνικά, όπως είναι αυτή που βιώνουμε τις τελευταίες 3-4 δεκαετίες, δεν μπορεί να ονομάζεται εθνική. «Το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικόν ό,τι είναι Αληθές», γράφει το σολωμικό επίγραμμα. Όταν εμένα τον δάσκαλο το κράτος με αναγκάζει να διδάξω «νανούρισμα για χταπόδια» (γλώσσα Δ’ Δημοτικού) ή «οδηγίες χρήσης καφετιέρας» (γλώσσα Στ΄ Δημοτικού), «μουρμουρίζοντας σπασμένες σκέψεις από ξένες γλώσσες» (Σεφέρης) απατώ τους μαθητές και απατώμαι. Αυτό είναι αμορφωσιά και κακή, κάκιστη διδασκαλία. Όταν στην Στ΄ δημοτικού πάλι, θέλω να διδάξω τον ηρωισμό, την αυτοθυσία και εμφανίζω ενώπιον των μαθητών μου κείμενο σαν αυτό που τιτλοφορείται «Με λένε Σόνια» ψεύδομαι και ακυρώνομαι ως δάσκαλος. Εξηγώ, εν περιλήψει, το «ελληνοπρεπές» κείμενο. «Ένα σπίτι πήρε φωτιά. Η Σόνια τρέχει, αρπάζει το λάστιχο για να υη σβήσει, φωνάζει. Τελικά κάποιος κοιμώμενος ξυπνά, ειδοποιεί την Πυροσβεστική. Η φωτιά έσβησε γρήγορα. Όλοι μακαρίζουν και επαινούν την Σόνια». (Το κείμενο καταλαμβάνει τρεις σελίδες!!). Στο τέλος οι μαθητές μαθαίνουν ότι η Σόνια, η ηρωίδα αυτής της σπουδαίας πραγματικά πράξης, είναι μια…γάτα. Στα παλαιότερα βιβλία μπορούσες να μιλήσεις για τον ηρωισμό μέσω ενός εξαίσιου ποιήματος για τον Ευαγόρα Παλληκαρίδη. Και ακόμη πιο παλιά ένα κείμενο με τίτλο το «φίλημα», το οποίο αναφερόταν στην αυτοθυσία του Παπαφλέσσα στο Μανιάκι. Από τον Παπαφλέσσα και τον Παλληκαρίδη «αρθήκαμε» στον ηρωισμό μιας γάτας. Αυτό είναι η κατάργηση της παράδοσης και των ηθών μας, η οποία, αν συνδυαστεί με τον «δεμβαριεστισμό» (δεν βαριέσαι) και τον παφλάζοντα αριστερισμό – εθνομηδενισμό πολλών εκπαιδευτών (δεν είναι λάθος η λέξη) εξηγούμε την πρωτοφανή διάλυση του κράτους και ανθρώπων.
Η Παιδεία μας έχασε την ψυχή της, την παράδοσή της, έχασε το ιμάτιον της σωφροσύνης. Και όπως το δαιμονισμένο πλήθος των Γαδαρηνών, εκδίωξε και τον Χριστό. Παιδεία χωρίς «ψυχή και Χριστό» (άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός) αφήνει τα παιδιά αμόρφωτα, αγράμματα, «παιδιά ωσάν τα γουρουνόπουλα» (ο ίδιος άγιος). («Και ώρμησεν η αγέλη των χοίρων κατά του κρημνού εις την λίμνην και απεπνίγη», στο κατά Λουκάν Η΄, 33). Το κακό είναι ότι τώρα που η κρίση θα μας «τηγανίσει» και θα μας «καύσει» μείναμε άοπλοι, χωρίς «τον θυρεόν της πίστεως» και την πανοπλίαν της παράδοσής μας. (Παράδοση είναι η ζωντανή φωνή των κεκοιμημένων σύμφωνα με έναν έξοχο ορισμό. Η παράδοση δεν είναι αναχρονισμός όπως διατείνονται οι αμαθείς. Η παράδοση, σύμφωνα με την ετυμολογία της λέξης, είναι ό,τι θα παραδώσουμε – από το ρήμα παραδίδωμι- και όχι ό,τι παραλαμβάνουμε. Αλλιώς θα λεγόταν παραλαβή ή παράληψη). Τι μπορούμε να κάνουμε, υπάρχει ελπίδα Υπάρχει, αλλά, πρώτον «θέλει μελτέμι γερό, γεννημένο στην Τήνο, που να ‘ρθει με την ευχή της Παναγίας και να καθαρίσει τον τόπο απ’ όλων των λογιών της Τουρκιάς και της γηραιάς Ευρώπης τ’ απομεινάρια» (Ελύτης) και, δεύτερον, «απ’ έξω μαυροφόρ’ απελπισιά/ πικρής σκλαβιάς χειροπιαστό σκοτάδι», Κρυφό Σχολειό.
Ένα σε κάθε ενορία, δάσκαλοι, Ορθόδοξοι Χριστιανοί, υπάρχουν, «για να θεριώσουν την αποσταμένη ελπίδα, με λόγια μαγικά». Οι εκκλησιές να μην ανοίγουν μόνο κάθε Κυριακή και γιορτή. Να τις κάνουμε Κρυφά Σχολειά, να διδάσκουμε τα ιερά γράμματα και όχι τα άθεα της σήμερον, που μας έφτασαν στο χείλος (ή στον) του γκρεμού. Να μείνει μαγιά για το αυριανό φύραμα. Παπάδες και δάσκαλοι (οι ηρωικές «δασκαλίτσες» του Μακεδονικού Αγώνα) έσωσαν κάποτε την Μακεδονία. «Ώρα ήδη ημάς εξ ύπνου εγερθήναι». Την πατρίδα το ’21 δεν την ελευθέρωσε η Ευρώπη και κανένα Δ.Ν.Τ.. Την ανέστησε η μαγιά, τα πνευματικοπαίδια του Πατροκοσμά, των Δασκάλων του Γένους , των Νεομαρτύρων. «Την Ελλάδα από το αυτί θα την αρπάξουμε και θα τη σώσουμε, θέλει δε θέλει».

Νατσιός Δημήτρης
Δάσκαλος- Κιλκίς