Μετά τα μέτρα ...μέτρα και για την κυβέρνηση

ΜΠΑΜΠΗΣ ΠΑΠΑΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ



Τα συνδικάτα βγαίνουν στους δρόμους και μένει να δούμε πόσοι πολίτες θα τα ακολουθήσουν. Το εσωτερικό πολιτικό μέτωπο δείχνει σημάδια οριστικής διάρρηξης. Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ δείχνει να «βράζει στην αμηχανία της». Και η κοινωνία, εμφανώς σαστισμένη και θυμωμένη, δείχνει να επανεξετάζει τη στάση της. Ενα πρώτο ερώτημα που δημιουργείται είναι πόσες πιθανότητες επιτυχίας έχει ένα τόσο δύσκολο και επαχθές εγχείρημα, με τέτοιο κλίμα;

Την ίδια ώρα η Ευρώπη και οι αγορές, στο όνομα του εξευμενισμού των οποίων έγινε ό,τι έγινε, συνεχίζουν να σφυρίζουν αδιάφορα. Και η κυβέρνηση αναμένει εναγωνίως την ανταπόκριση και του «άλλου σκέλους» της συμφωνίας. Η Ανγκελα Μέρκελ συνεχίζει να καθορίζει τη συμπεριφορά της από την εκβιαστική και προκλητική στάση ενός κόμματος που εκφράζει περίπου το 15% του γερμανικού λαού, αλλά θέλει να καθορίσει τις τύχες ενός άλλου «κυρίαρχου κράτους». Ενα δεύτερο ερώτημα που γεννάται είναι τι μέλλει γενέσθαι, άραγε, αν ο μη γένοιτο ο πρωθυπουργός επιστρέψει από το ταξίδι των τριών σταθμών με άδεια χέρια; Πού θα πάνε τα spreads; Και πόσο γρήγορα μπορούν να γίνουν «καπνός» τα πιο σκληρά μέτρα που έχουν ληφθεί ποτέ, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα; Γιατί, μην ξεχνιόμαστε, όλο το θέμα γίνεται, κατά τις επίσημες διαβεβαιώσεις, για να μπορούμε να δανειζόμαστε με λογικά επιτόκια. Αν πάρθηκαν τα μέτρα που πάρθηκαν και εμείς συνεχίζουμε να δανειζόμαστε με τοκογλυφικά επιτόκια, τότε κάτι δεν πάει καλά. Ή ήταν λάθος ο στόχος ή καταβλήθηκε –και μάλιστα προκαταβολικά– ένα τεράστιο οικονομικό και κοινωνικό κόστος για το τίποτα…

Μα, θα αντιτείνει κάποιος, μένει η προσπάθεια νοικοκυρέματος της οικονομίας και η εξυγίανση του δημοσιονομικού χάους. Ασφαλώς, αλλά αυτό θα μπορούσε να γίνει και πιο «προγραμματισμένα» και με μεγαλύτερη κοινωνική δικαιοσύνη. Υπάρχει και ΔΝΤ, λένε με νόημα κάποιοι. Προφανώς. Αλλά στο ΔΝΤ πας χωρίς να έχεις πάρει ήδη αυτά τα μέτρα, χωρίς δηλαδή να έχεις δημιουργήσει μια «βάση» για τα επόμενα και πιο σκληρά μέτρα. Πας για να πάρεις αυτά τα μέτρα που πήρες και λεφτά. Γιατί ΔΝΤ –εκτός των μέτρων που ελήφθησαν– σημαίνει και άμεση μεταφορά και στον ιδιωτικό τομέα των αποφάσεων για το δημόσιο. Σημαίνει και πλήρη ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων. Και απελευθέρωση των απολύσεων. Και ενδεχομένως –όταν είναι εφικτό– άρση της μονιμότητας στο Δημόσιο, άρα απολύσεις και στο Δημόσιο. Δεν είναι τόσο απλό όσο το εμφανίζει μια μερίδα της κυβέρνησης, η οποία «ανακάλυψε» τον αποτελεσματικό ελιγμό απέναντι στους άκαμπτους Ευρωπαίους…

Η προηγούμενη κυβέρνηση βιάστηκε να ρίξει το σκάφος στα βράχια. Κι αυτή άργησε να καταλάβει τι έχει συμβεί. Η προηγούμενη κυβέρνηση τιμωρήθηκε και μάλιστα πολύ σκληρά. Η τρέχουσα κυβέρνηση έχει δημιουργήσει ήδη το δικό της «απόθεμα» λαθών, παραλείψεων και καθυστερήσεων. Από τις 3 Μαρτίου έπαψε να είναι μια «καινούργια κυβέρνηση». Και η λάμψη των νέων και άφθαρτων προσώπων που γοήτευσε τους πάντες πριν από πέντε μήνες δίνει σιγά-σιγά τη θέση της στην αίσθηση μιας πολιτικά αδύναμης κυβέρνησης. Η οποία χαρακτηρίζεται από απειρία, άτονο βηματισμό και αμηχανία. Ολα ξεκίνησαν, επειδή ο Γιώργος Παπανδρέου «είχε ένα όνειρο». Ομορφο και φιλόδοξο. Και πιθανώς –κάτω από άλλες πιο ουδέτερες πολιτικές συνθήκες– εξυγιαντικό για μια χώρα που είχε βουλιάξει στη ρεμούλα και τη σήψη. Αλλά η Βάσω Παπανδρέου το είπε πολύ εύστοχα, απευθυνόμενη στον υπουργό Οικονομικών: «Την ώρα που καιγόταν το σπίτι, αντί να σβήσετε τη φωτιά, εσείς κοιτάγατε να αλλάξετε τη… διαρρύθμιση».

Δεν αρκούσε η αντιγραφή του μοντέλου Ομπάμα και η προσπάθεια μεταφοράς του στην ελληνική πραγματικότητα. Η δημιουργία δηλαδή ενός πανίσχυρου πρωθυπουργικού γραφείου, που θα επικουρείται από ανίσχυρους υπουργούς. Η κρίση ανέδειξε κι αυτή την αδυναμία. Η οποία, όπως άλλωστε επισημαίνουν σχεδόν ανοιχτά πλέον και αρκετά από τα έμπειρα στελέχη του ΠΑΣΟΚ –τα οποία δεν γκρινιάζουν κατ’ ανάγκην επειδή έμειναν απ’ έξω– δεν μπορεί να συνεχιστεί για πολύ ακόμα…