ΘΑ ΜΑΣ ΚΑΝΟΥΝ ΖΗΤΙΑΝΟΥΣ ΓΙΑ ΝΑ ΒΓΑΛΟΥΝ ΤΑ ΚΛΕΜΜΕΝΑ: Στο 7% το έλλειμμα το 2011, στο 14,5% η ανεργία

Χαμηλότερα από το 7,6% που εκτιμά το ΔΝΤ για το 2011 τοποθετεί το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατέθεσε σήμερα στη Βουλή ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Παπακωνσταντίνου. Στο 14,5% η ανεργία το 2011.

Τον φιλόδοξο στόχο για μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 7% του ΑΕΠ στο τέλος του 2011, από 7,8% του ΑΕΠ το τρέχον έτος θέτει το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού, που κατατέθηκε στη Βουλή. Υπό την αίρεση, όμως, όπως αναφέρεται στο προσχέδιο, ότι δεν λαμβάνονται ακόμη υπόψη οι επιμέρους κίνδυνοι στην οικονομία (όπως, π.χ. μια επιδείνωση στον ρυθμό ανάπτυξης).

Πάντως, ο στόχος αυτός πρέπει να επιτευχθεί σε περιβάλλον ύφεσης και αύξησης της ανεργίας, όπως χαρακτηριστικά προβλέπεται στο προσχέδιο. Ειδικότερα, διατηρείται η εκτίμηση ότι εφέτος ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας θα είναι αρνητικός (-4%), ενώ το 2011 η ύφεση θα περιορισθεί στο -2,6%. Η οικονομία θα επιστρέψει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης από το 2012 (+1,1%), ενώ το 2013 η αύξηση του ΑΕΠ προβλέπεται να ανέλθει σε 2,1%.

Η ανεργία εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί εφέτος στο 11,6% (από 9,5% το 2009) και θα αυξηθεί περαιτέρω σε 14,5% το 2011 και σε 15% το 2012, για να μειωθεί κατά τι το 2013 σε 14,6%. Η απασχόληση θα μειωθεί εφέτος κατά 2,6% (από μείωση 1,2% το 2009). Μείωση της απασχόλησης κατά 3% και κατά 0,4% προβλέπεται και το 2011 και το 2012 αντίστοιχα, ενώ οριακή αύξηση κατά 0,8% προβλέπεται για το 2013.

Η ιδιωτική κατανάλωση θα μειωθεί εφέτος κατά 3,5% (από μείωση κατά 1,8% το 2009), ως αποτέλεσμα της ύφεσης και των περιοριστικών μέτρων δημοσιονομικής πολιτικής. Το 2011, η ιδιωτική κατανάλωση θα μειωθεί κατά 4,5%, ενώ αυξητικά θα κινηθεί το 2012 και το 2013, κατά 1% και 1,1% αντίστοιχα. Στο ίδιο μήκος κύματος θα κινηθεί και η δημόσια κατανάλωση. Στο προσχέδιο προβλέπεται μείωση κατά 9% εφέτος (από αύξηση κατά 9,6% το 2009) και κατά 8% το 2011, κατά 6% το 2012 και κατά 1% το 2013. Στο πλαίσιο αυτό, είναι χαρακτηριστικό ότι το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων θα μειωθεί περαιτέρω κατά 3,3% το 2011 σε σύγκριση με εφέτος και θα ανέλθει σε 8,7 δις. ευρώ.

Ο πληθωρισμός προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί εφέτος σε 4,6% σε μέσα επίπεδα (από 1,3% το 2009), με την επίδραση από τους φόρους να ανέρχεται σε 3,5%. Για το 2011, προβλέπεται ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί σε 2,2%, για να περιορισθεί σε 0,5% το 2012 και 0,7% το 2013.

Οι δαπάνες για μισθούς και συντάξεις θα μειωθούν το 2011 κατά 1,4% σε σχέση με εφέτος, ενώ το κονδύλι για νέες προσλήψεις παραμένει στα φετινά επίπεδα. Οι επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων προβλέπεται να μειωθούν περαιτέρω κατά 4,2%, ενώ αντίθετα θα αυξηθούν κατά 12,2% οι δαπάνες για κοινωνική προστασία (ΕΚΑΣ, επιδόματα, κ.λπ.). Οι δαπάνες για τις επιχορηγήσεις των φορέων (συγκοινωνιακοί φορείς, κ.λπ.) θα μειωθούν κατά 5,5% και οι καταναλωτικές δαπάνες (μετακινήσεις, προμήθειες, κ.λπ.) κατά 10,7%.

Θετικές προβλέψεις περιλαμβάνονται στο προσχέδιο για τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Αυτές προβλέπεται ότι θα αυξηθούν εφέτος κατά 1,3% (από μείωση 18,1% το 2009), ενώ αυξητικά θα κινηθούν και τα επόμενα έτη (+6,1% το 2011, +5,7% το 2012 και +7,3% το 2013). Στον αντίποδα, οι εισαγωγές, λόγω και της πτώσης της κατανάλωσης θα μειωθούν, συμβάλλοντας στον περιορισμό του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Ειδικότερα, θα περιορισθούν κατά 10,3% εφέτος (από μείωση κατά 14,1% το 2009), κατά 6,6% το 2011 και κατά 1,5% το 2012. Αύξηση κατά 1,5% θα παρουσιάσουν το 2013.

Το δημόσιο χρέος παραμένει το «αγκάθι» της ελληνικής οικονομίας, καθώς εκτιμάται ότι θα αυξηθεί εφέτος κατά 13,7% του ΑΕΠ σε σχέση με το 2009 και θα διαμορφωθεί σε 313,29 δις. ευρώ ή 132,7% του ΑΕΠ, από 274,176 δις. ευρώ ή 115,4% του ΑΕΠ το 2009. Περαιτέρω αύξηση κατά 9,5% προβλέπεται το 2011 έναντι του 2010, οπότε και προβλέπεται να διαμορφωθεί σε 330,13 δις. ευρώ ή 142,2% του ΑΕΠ. Για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους και το 2011 θα χρησιμοποιηθεί το δάνειο από το ΔΝΤ και την ευρωζώνη, αν και στόχος είναι να επανέλθει η χώρα το συντομότερο δυνατόν στις διεθνείς αγορές. Στο προσχέδιο επισημαίνεται, παράλληλα, ότι σχεδιάζεται και η έκδοση και διάθεση ομολόγων στις αγορές των ΗΠΑ, του Καναδά και της Αυστραλίας, τόσο στην ευρύτερη ελληνική ομογένεια (διασπορά), όσο και στους τοπικούς μικροεπενδυτές.

Διαρθρωτικές αλλαγές

Στο προσχέδιο δεν υπάρχει συγκεκριμένη αναφορά στις αποκρατικοποιήσεις πέραν του γενικού προγραμματισμού, ενώ περιλαμβάνονται ορισμένες νέες διαρθρωτικές αλλαγές. Ειδικότερα:

- Για το ασφαλιστικό, πέραν της αναφοράς για τις έως σήμερα κινήσεις, ουσιαστικά προαναγγέλλονται νέες παρεμβάσεις, καθώς επισημαίνεται ότι η Εθνική Αναλογιστική Αρχή θα ολοκληρώσει την αξιολόγηση των επιπτώσεων της μεταρρύθμισης για τα κύρια συνταξιοδοτικά ταμεία έως το τέλος του Δεκεμβρίου 2010 και για τα μεγαλύτερα επικουρικά ταμεία έως το τέλος Μαρτίου 2011. Στόχος είναι η συγκράτηση της αύξησης των συνταξιοδοτικών δαπανών στο 2,5% του ΑΕΠ για το διάστημα 2009- 2060, αντί για περίπου 12,5% του ΑΕΠ, που υπολογίζεται ότι θα ήταν με τα σημερινά δεδομένα.

- Για την αγορά εργασίας, αναφέρεται ότι τα νέα μέτρα θα αφορούν στη μεταρρύθμιση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης της αυτόματης επέκτασης των τομεακών συμφωνιών σε εκείνους που δεν εκπροσωπούνται στις διαπραγματεύσεις και στην τροποποίηση του πλαισίου διαιτησίας.

- Για τα «κλειστά επαγγέλματα», μετά τις οδικές μεταφορές, θα ακολουθήσουν ειδικότητες και κλάδοι, όπως οι νομικοί, οι φαρμακοποιοί, οι συμβολαιογράφοι, οι αρχιτέκτονες, οι μηχανικοί, οι ορκωτοί λογιστές, κ.λπ.

- Για την αγορά ενέργειας, επισημαίνεται ότι στόχος είναι η ουσιαστική απελευθέρωση της χονδρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και ο εξορθολογισμός (αυξήσεις) στα τιμολόγια λιανικής, παράλληλα με έναν μηχανισμό προστασίας για τις πιο ευάλωτες οικονομικά ομάδες του πληθυσμού (κοινωνικό τιμολόγιο).

Παπακωνσταντίνου: «Δεν πάνε χαμένες οι θυσίες»

«Οι θυσίες του λαού δεν πάνε χαμένες», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, για το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού. Ο υπουργός χαρακτήρισε το προσχέδιο ως «ένα ακόμη μεγάλο βήμα για το συμμάζεμα των δημοσιονομικών», με το οποίο, επίσης, «ανακτούμε την εμπιστοσύνη και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό της χώρας».

«Ο κρίσιμος αριθμός είναι το έλλειμμα σε απόλυτα νούμερα», δήλωσε ο υφυπουργός Οικονομικών Φίλιππος Σαχινίδης σε δημοσιογράφους μετά την έγκριση του προσχεδίου από το υπουργικό συμβούλιο.

Αυξημένα έσοδα κατά 6,9%

Σε απόλυτα μεγέθη το έλλειμμα θα υποχωρήσει στα 16,285 δισ. ευρώ το 2011 από 18,508 δισ. ευρώ φέτος.

Αναλυτικότερα, το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού προβλέπει ότι τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού το 2011 θα αυξηθούν κατά 6,9% και θα ανέλθουν στα 56.340 εκατ. ευρώ από 52.700 εκατ. ευρώ φέτος.

Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού προβλέπεται να σημειώσουν μικρή αύξηση κατά 2,2% έναντι μείωσης 7,8% φέτος και να ανέλθουν στα 67.651 εκατ. ευρώ από 66.188 εκατ. ευρώ φέτος. Ιδιαίτερα μεγάλη θα είναι η αύξηση των τόκων από πληρωμές δημόσιου χρέους που θα ανέλθει στα επίπεδα του 19,6%.

Οι τόκοι που θα καταβληθούν το 2011 θα ανέλθουν σε 15.800 εκατ. ευρώ έναντι 13.209 εκατ. ευρώ φέτος. Οι πρωτογενείς δαπάνες του προϋπολογισμού προβλέπεται να σημειώσουν μείωση κατά 1,5% και να ανέλθουν σε 51.850 εκατ. ευρώ έναντι 52.633 εκατ. ευρώ φέτος.

Τα έσοδα του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων προβλέπεται να αυξηθούν κατά 30,1% και να ανέλθουν στα 3.922 εκατ. ευρώ έναντι 3.015 εκατ. ευρώ φέτος. Οι δαπάνες του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων προβλέπεται να μειωθούν κατά 3,3% και να ανέλθουν στα 8.700 από 9 εκατ. φέτος.

Αναλυτικότερα σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού τα έσοδα από τους άμεσους και τους έμμεσους φόρους (δηλαδή το σύνολο των φορολογικών εσόδων) αναμένεται να αυξηθεί κατά 5% και να διαμορφωθούν στα 55.862 εκατ. ευρώ έναντι 53.194 εκατ. ευρώ φέτος (αύξηση 2.668 εκατ. ευρώ).

Τα μέτρα οικονομικής πολιτικής τα οποία αναμένεται να στηρίξουν την αύξηση των εσόδων του προϋπολογισμού είναι τα ακόλουθα σύμφωνα με το προσχέδιο:

Η αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ που αναμένεται να επιφέρει έσοδα 1 δισ. ευρώ το 2011. Η διεύρυνση της βάσης του ΦΠΑ παράλληλα με αλλαγές συντελεστών που αναμένεται να αποφέρουν 1 δισ. ευρώ επιπλέον το 2011 και 300 εκατ. ευρώ το 2012.

Η αύξηση ειδικών φόρων κατανάλωσης καυσίμων που έχει ήδη επιβληθεί από φέτος η οποία αναμένεται να αποφέρει έσοδα 250 εκατ. ευρώ, και για τον ίδιο λόγο η αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης καπνού και αλκοολούχων ποτών 300 εκατ. ευρώ και 50 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.

Η επιβολή φόρου πολυτελείας στα ακριβά προϊόντα που ήδη ισχύει από φέτος αναμένεται να αποφέρει 40 εκατ. ευρώ ενώ τα έσοδα από τα πράσινα τέλη στα ΙΧ αυτοκίνητα θα αποδώσουν 300 εκατ. ευρώ.

Τα δικαιώματα για τα τυχερά παιχνίδια θα αποδώσουν 200 εκατ. ευρώ το 2011 και 400 εκατ. το 2012 ενώ από τις άδεις τυχερών παιχνιδιών το δημόσιο θα εισπράξει 500 εκατ. ευρώ το 2011 και 225 εκατ. ευρώ το 2012.

Η έκτακτη εισφορά κρίσης στις πολύ κερδοφόρες επιχειρήσεις αναμένεται να φέρει στα ταμεία του δημοσίου ένα δισ. ευρώ (έναντι 600 εκατ. που ήταν η αρχική πρόβλεψη για το 2011) ενώ η αύξηση των εσόδων από τα νέα τεκμήρια φορολόγησης προβλέπεται να ανέλθει στα 700 εκατ. ευρώ το 2011 και στα 100 εκατ. ευρώ το 2012. Από τη φορολόγηση παροχών σε είδος η αύξηση των φορολογικών εσόδων θα είναι 150 εκατ. ευρώ ενώ ο λογιστικός προσδιορισμός εισοδημάτων των επαγγελματιών θα αποφέρει 50 εκατ. ευρώ.

Από την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων που θα γίνει σταδιακά τα επόμενα χρόνια και η πρώτη δόση θα ξεκινήσει την 1/1/2011 το δημόσιο αναμένεται να εισπράξει 270 εκατ. ευρώ τον επόμενο χρόνο, 200 εκατ. ευρώ το 2012 και 100 εκατ. ευρώ το 2013. Από την είσπραξη προστίμων για τα αυθαίρετα προβλέπονται έσοδα 500 εκατ. ευρώ και άλλα 600 εκατ. ευρώ από τους ημιυπαίθριους. Τα μέτρα αυτά θα στηρίξουν τις προβλέψεις για τις εισπράξεις του δημοσίου από τους άμεσους φόρους και τους έμμεσους φόρους που προβλέπει ο προϋπολογισμός.

Αναλυτικότερα οι άμεσοι φόροι αναμένεται να ανέλθουν στα 21.098 εκατ. ευρώ έναντι 21.408 φέτος (μείωση 1,4%). Εισπράξεις από το φόρο εισοδήματος αναμένεται να μειωθούν κατά 0,9% κυρίως λόγω της μείωσης κατά 18,3% των εσόδων από τη φορολογία νομικών προσώπων ενώ τα έσοδα από τη φορολογία φυσικών προσώπων θα είναι αυξημένα κατά 6,6%.

Τα έσοδα από τους φόρους στην περιουσία θα είναι αυξημένα κατά 41,9% και θα ανέλθουν στα 965 εκατ. ευρώ από 680 εκατ. ευρώ το 2010. Οι έμμεσοι φόροι αναμένεται να αυξηθούν κατά 9,4% και να ανέλθουν στα 34.764 εκατ. ευρώ έναντι 31.787 εκατ. ευρώ φέτος. Οι φόροι στις συναλλαγές θα είναι αυξημένοι κατά 10,2% κυρίως λόγω της αύξησης του ΦΠΑ κατά αντίστοιχο ποσοστό ενώ οι φόροι μεταβίβασης κεφαλαίων θα είναι αυξημένοι κατά 16,2% κυρίως λόγω της αύξησης των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων.

Τα έσοδα από τους φόρους κατανάλωσης θα είναι αυξημένα κατά 7,6% και θα ανέλθουν στα 13.278 εκατ. ευρώ έναντι 12.341 εκατ. ευρώ φέτος. Σημειώνεται ότι το σύνολο των μη φορολογικών εσόδων αναμένεται να αυξηθεί κατά 17% και να ανέλθει στα 3.452 εκατ. ευρώ από 2.950 εκατ. ευρώ φέτος.