Νέο ντοκυμαντέρ για την Μακεδονία

Του Φώτη Κωνσταντινίδη, σεναριογράφου - σκηνοθέτη

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ο Ελληνιστικός πολιτισμός μέχρι την Ασία

Ένα ντοκιμαντέρ ιστορικής τεκμηρίωσης σ' ένα οικουμενικό κόσμο

Η αντίληψη ενός οικουμενικού κόσμου δηλώνει κατά πρώτον ένα κόσμο απαλλαγμένο από εθνικιστικά πάθη και οποιαδήποτε εθνική αλαζονεία. Δηλώνει, ή πρέπει να δηλώνει, ένα κόσμο που πιστεύει στην ισότητα, τη κοινωνική δικαιοσύνη, την ειρήνη, την αλληλεγγύη και τον αλληλοσεβασμό μεταξύ λαών.

Παράλληλα, ένα κόσμο που δεν ξεχνά την εθνοπολιτιστική του συνείδηση και ταυτότητα. Αντιθέτως, την μελετά σε μεγαλύτερο πλάτος και βάθος για να αποκτήσει καλύτερη αυτογνωσία και να προσθέσει τη δική του συμβολή στον εμπλουτισμό μιας αναπτυσσόμενης πολυπολιτισμικής κοινωνίας.

Από την άλλη μεριά, ο εκ διαμέτρου αντίθετος κόσμος της παγκοσμιοποίησης δηλώνει ένα κόσμο που πορεύεται στο δρόμο της εξομοίωσης, χωρίς εθνοπολιτιστική συνείδηση και ταυτότητα, πλάθοντας ένα κλωνοποιημένο ανθρώπινο είδος, που θα τρέφεται από μια παγκόσμια υποκουλτούρα . Ένα επιφανειακό, ρηχό, αυτοματοποιημένο άνθρωπο, χωρίς ιστορική μνήμη. Στη καλύτερη περίπτωση, ένα παγκοσμιοποιημένο άνθρωπο μιας παγκόσμιας κουλτούρας, κοινωνίας και οικονομίας, που θα έχει καταργήσει τις όποιες αξίες του παρελθόντος βυθίζοντάς το σε αιώνια λήθη.

Η ανθρωπότητα φαίνεται να έχει φτάσει σε ένα σταυροδρόμι που οδηγεί στις δύο αυτές διαφορετικές ατραπούς. Τη ατραπό της οικουμενικότητας και την ατραπό της παγκοσμιοποίησης. Και πιθανόν η επικράτηση της μιας ή της άλλης να οδηγήσει στην επιβίωση ή στην καταστροφή της.

Η πρώτη διέξοδος, αυτή της οικουμενικότητας, όραμα του Μεγαλέξανδρου, με οδήγησε στην απόφαση να γυρίσω το ντοκιμαντέρ «Μακεδονία, ο Ελληνιστικός πολιτισμός μέχρι της Ασία». Θέμα που εξυπηρετεί την επιστήμη της ιστορίας και, παράλληλα, βοηθά στην επίλυση του προκύψαντος από υστερόβουλες πολιτικές πρωτοβουλίες προβλήματος με τη γείτονα χώρα ΠΓΔΜ. Κίνητρό μου η πεποίθηση ότι το πρόβλημα εστιάζεται στην αδήριτη ανάγκη αναγνώρισης της ιστορικής αλήθειας από τη διεθνή κοινότητα. Μιας αλήθειας βασισμένης σε γραμματολογική, επιγραφική, νομισματική, ιστορική, χαρτογραφική, γεωγραφική και αρχαιολογική τεκμηρίωση. Κάτι που μόνο ένα οπτικοακουστικό έργο θα μπορούσε να επιτύχει, με τη συμμετοχή διεθνούς κύρους ιστορικών, επιγραφολόγων και αρχαιολόγων και την οπτική μαρτυρία της παρουσίασης αρχαιολογικών χώρων, επιγραφών, νομισμάτων, χαρτογραφικών και γεωγραφικών θέσεων.

Η τοποθέτηση της άποψης ότι με την πιο πάνω τεκμηρίωση αποδεικνύεται η Ελληνικότητα της Μακεδονίας , αποκλείει θέμα σύνθετης ονομασίας που να περιέχει την λέξη «Μακεδονία» ή παράγωγά της και, κατ' επέκταση, θέμα εθνοπολιτιστικής ταυτότητας της γειτονικής χώρας που να εκπορεύεται από ή να συνδέεται με την ιστορία και τον πολιτισμό της αρχαίας Μακεδονίας.

Οι οπαδοί της παγκοσμιοποίησης, αντιθέτως, θα θεωρούσαν μη αναγκαία μια διαδικασία ιστορικής έρευνας και τεκμηρίωσης για το συγκεκριμένο θέμα, αν όχι επιβλαβή. Θα αποφαίνονταν ότι η προσκόλληση στην ιστορία και η υπεράσπισή της είναι εθνικισμός και απαρχαιωμένος τρόπος σκέψης και αντίδρασης , γιατί η ιστορία κάθε λαού ανήκει σε όλους. Συνεπώς και η ιστορία και ο πολιτισμός της Μακεδονίας μπορούν να ανήκουν και στην ΠΓΔΜ.

Με την ευκαιρία αυτή θα προβούμε σε μια περαιτέρω περιγραφή των δύο αυτών ρευμάτων. Αφ' ενός της οικουμενικότητας, όπου κάθε χώρα μελετά και διαφυλάσσει την ιστορία και τον πολιτισμό της, κρατώντας έτσι ζωντανή τη μνήμη και τη γνώση πολιτισμών, όπως των Σουμερίων, των Βαβυλωνίων, των Ασσυρίων, των Αιγυπτίων, των Ελλήνων, των Μάγια, των Αζτέκων, των Ρωμαίων, των Ευρωπαίων και άλλων, που πέρασαν απ΄ αυτόν τον πλανήτη, διαμόρφωσαν τη συνείδηση του ανθρώπου και συνεχίζουν να γαλουχούν το πνεύμα του. Και αφ' ετέρου της παγκοσμιοποίησης , που θέλει την ισοπέδωση και τη μηχανοποίηση της ανθρώπινης συνείδησης, απογυμνωμένης από κάθε μνήμη, με συμπαραστάτες την υψηλή τεχνολογία, την υπερκατανάλωση, τη πνευματική ατροφία και τη παγκόσμια κεφαλαιοκρατία .

Το πνεύμα όμως του ανθρώπου, όπως αυτό λειτουργεί και προβάλλεται μέσα από τα έργα δημιουργών, στοχαστών, λογίων, μελετητών, διανοουμένων και φιλοσόφων, διαγράφει τη δική του διαδρομή, αντιστεκόμενο σθεναρά στην όποια υποβάθμισή του από την ύπουλη παγκοσμιοποίηση.